Las pomas e la citra
Introduction
Rares étaient les secteurs où le climat ne permettait pas une petite production fruitière familiale.
Il y avait des pommiers (pomièrs) dans les haies (bartasses), mais aussi de véritables pomarèdas.
Il y avait les variétés à couteau, les variétés de longue conservation, les variétés à cidre… Les plus connues étaient la ri(g)alhe d’Antraigas, la fustièira, la caramila, la mauveta… La plus répandue sur la Montagne était la fustièira.
Comme il fallait acheter le vin, on fabriquait un peu de cidre. En occitan, le mot citra est féminin. Celui qui pressait le cidre était appelé lo citraire.
Ethnotexte
Odette BERNIER
née Auguy en 1931 au Franc de Saint-Chély d'Aubrac.
Transcription
Occitan
Français
« Aviam una randa de pomièrs.
Li aviá las massanas, qu’apelàvem. Las anàvem amassar enlai dins las bartas, que n’i aviá d’aquelas espèças de pomièrs sauvatges. Avián de pichòtas pomas mès, mescladas ambe d’autras, aquò fasiá de bona citra. Èran pus vispretas aquí, m’enfin… Las manjàvem pas. Aquò èra pas bon. N’i aviá ben prossas de raças. La blanqueta èra blancosa e jauna, aquí. Ara se perdon. Sabe ont son mès ara i a plen d’enna.
Amassàvem de pomas, las daissàvem quauque pauc e pièi fasiam de citra. Aviam un broiur. Lo caliá menar a la man. E apièi, quand aquò èra broiat, aviam un truèlh fach ambe de pòsses, aquí. Alara, metián de palha e fotián una sisa de draca de pomas e pièi una autra sisa de palha per dire de lo ténir. E rabatián la palha a proporcion per ténir, qu’aquò parti(gu)èsse pas. E pièi alara, quand avián acabat, fotián de pòsses aquí dessús. N’i aviá una que li aviá per passar lo vitz, que lo vitz davalava. E aquí, ambe lo palfèr, fasián tornejar lo vitz e la citra rajava. E pièi la fotián dins de barricas. Aquí, al cap de uèch jorns, ieu crese, aquò començava de bolhir. Se tròp bolhissiá… Caliá totjorn un pauc de citra que ragèsse del truèlh per pàisser. Pàisser, aquò vòl dire vojar dins la barrica per far sortir totjorn çò que ne sortiá bravament, de poltra. Paissián. Apièissas, i aviá pas tanta de poltra. Apièi, aquí la gardavan. Èra bona. »
Li aviá las massanas, qu’apelàvem. Las anàvem amassar enlai dins las bartas, que n’i aviá d’aquelas espèças de pomièrs sauvatges. Avián de pichòtas pomas mès, mescladas ambe d’autras, aquò fasiá de bona citra. Èran pus vispretas aquí, m’enfin… Las manjàvem pas. Aquò èra pas bon. N’i aviá ben prossas de raças. La blanqueta èra blancosa e jauna, aquí. Ara se perdon. Sabe ont son mès ara i a plen d’enna.
Amassàvem de pomas, las daissàvem quauque pauc e pièi fasiam de citra. Aviam un broiur. Lo caliá menar a la man. E apièi, quand aquò èra broiat, aviam un truèlh fach ambe de pòsses, aquí. Alara, metián de palha e fotián una sisa de draca de pomas e pièi una autra sisa de palha per dire de lo ténir. E rabatián la palha a proporcion per ténir, qu’aquò parti(gu)èsse pas. E pièi alara, quand avián acabat, fotián de pòsses aquí dessús. N’i aviá una que li aviá per passar lo vitz, que lo vitz davalava. E aquí, ambe lo palfèr, fasián tornejar lo vitz e la citra rajava. E pièi la fotián dins de barricas. Aquí, al cap de uèch jorns, ieu crese, aquò començava de bolhir. Se tròp bolhissiá… Caliá totjorn un pauc de citra que ragèsse del truèlh per pàisser. Pàisser, aquò vòl dire vojar dins la barrica per far sortir totjorn çò que ne sortiá bravament, de poltra. Paissián. Apièissas, i aviá pas tanta de poltra. Apièi, aquí la gardavan. Èra bona. »
Pas de traduction pour le moment.
© Tous droits réservés Institut occitan de l'Aveyron
Localisation
Vous aimerez aussi...
En cours de chargement...