Lo baron de Tustamina

« Dins aquel país i aviá un rei qu’aviá una filha prèsta a maridar. Aviá de pretendents mais enfin ela aimava lo baron de Tustamina, un paure baron qu’èra pas tròp riche. Aviá pas que un cat. E aquel cat èra plan degordit, li portava per l'apasturar, per manjar, d'aucèls, caçava quoi. Mais enfin fasiá pas sa fortuna… Enfin, aquela filha voliá que el.
Un jorn, lo paire d'aquela filha trobèt un pèu sul cap d'aquela filha, un pèu talament gròs que lo fa(gu)èt despelar e di(gu)èt :
“Donarai ma filha a-n-aquel que devinarà de que es aquela pèl.”
E totes los princis d'empr'aicí s'amenèron, enfin… E totes disián :
“Aquò’s un ase, aquò's un can, aquò's…” Enfin de(g)ús o trobèt pas.
E s'amenèt un vièlh grolièr tot mal abilhat, amb un asenon e di(gu)èt :
“Aquela bèstia, aquò's un pèu.”
Lo rei aviá dich que donariá la filha a-n-aquel e la li bailèt, pardí…
E parti(gu)èron. Parti(gu)èron sus un carreton, enfin…
Mès que lo cat èra passat davant. Davant, se'n anava e totes los que trobava, lor disiá :
“Braves enfants que trabalhatz, aquí, diretz que, aquelas tèrras son del baron de Tustamina, si que non vos arribarà malur !”
E quand los autres passavan :
“Grolièiron, fasiá la princessa, mon grolièiron, de qual son tot aquò ?
– Aquò's del baron de Tustamina.
– A… lo baron de Tustamina, ieu que l’aimavi tant…”
– Arri, arri donc mon ase, daissa la dire !”
Enfin, tot çò que trobavan, tot lo camin, tot aquò èra del baron de Tustamina.
E totjorn la princessa disiá :
“A… lo paure baron de Tustamina, ieu que l’aimavi tant…”
El contunhava :
“Arri, arri donc mon ase, daissa la dire !”
E lo cat èra anat… Trobèt un castèl e, dins aquel castèl, li aviá un ògre. E li di(gu)èt… Totas aquelas tèrras èran d'aquel ògre.
Li di(gu)èt :
“M’an dich que vos podiatz cambiar dins una bèstia talament bèla !
– Ah oui,li di(gu)èt, te vau far veire. Me vau cambiar en lion.”
E se cambièt mès que lo paure cat aviá paur, s’anèt cunhar dins lo plancat…
L’autre se tòrna cambiar e l'autre tòrna davalar, aviá pas tant de paur e li di(gu)èt :
“Mès, me dison que vos podètz cambiar atanben en una bèstia pichina, en raton…
– Ah oui, oui, oui”, li di(gu)èt sans faiçon.
E se cambièt en rat mès que lo cat lo mangèt.
I agèt pas pus d’ògre e tot sia(gu)èt del baron de Tustamina.
Quand arribèron, lo grolièiron èra un supèrbe june òme. Sia(gu)èt del baron de Tustamina. Quitèt totes sos abilhaments mal fachs e tot. Prenguèt la princessa e sia(gu)èron uroses un briu, e riches.

Tric-trac,
Mon conte es acabat,
Passèri per un prat,
Trobèri d’esclopons de veire,
E los copèri sans los veire. »