Lo lop e lo rainald
Introduction
Il s'agit des contes T 41, T 40 A*, T 2 D, T 5 de la classification internationale Aarne-Thompson permettant l'indexation des contes populaires par contes-types.
Ces différents épisodes du loup et du renard sont très populaires dans cette partie de l'Aveyron et nous les avons déjà enregistrés en 1989 auprès de Paul Nattes de La Capelle-Bleys et, plus récemment, auprès de Paul Tranier à La Salvetat. (CORDAE)
Son
Aimé IZARD
né en 1913 à La Borie de Lunac, de La Servilie de Lescure-Jaoul.
Transcription
Occitan
Français
« Alèra i aviá lo lop… Èran plan d’acòrdi, ambe lo rainald. Las sortidas, las fasián totes ensemble.
E alèra un bon jorn, lo rainald li di(gu)èt :
“Di(g)a, te vòli prene a un airal que veiràs que farem un sadol de mèl.”
E ben. Lo lop èra pas tròp intelligent, lo paure bogre, l’autre li'n fasiá totjorn de pel darrèr, di(gu)èt :
“E ben mès vau venir !”
Bien, se’n van.
Alèra i aviá lo sacristenh, aviá metut un bornhon dins la glèisa, dins la sacrestia. E i aviá juste l’airal per passar, vesètz, la pòrta èra traucada, i aviá juste l’airal per passar.
Alèra dintrèron aquí, pardí, e lo lop el que i aviá un moment qu’aviá pas manjat res, lo trobava bon aquel mèl, ne fotèt un conflal, ne fotèt un conflal a ne petar presque.
E lo rainald se mesfisava, di(gu)èt :
“Te cal pas tròp manjar perque i a juste aquel trauc per passar e se ne mangi tròp passarai pas.”
E quand agèron finit, pardí, di(g)a, se'n anèron.
Lo rainald passèt mès que l’autre po(gu)èt pas passar.
E alèra i di(gu)èt :
“A… rainald, rainald ! Te manjarai ! Te manjarai ! Ara pòdi pas sortir mès te manjarai !
– Me manges pas, te vau delivrar, vas veire.”
Te li di(gu)èt :
“Trapa la còrda de la campana e veiràs que lo sonièr te vendrà sonar e delivrar en mème temps.”
Manca pas. Lo tipe se fot a la còrda e : Pinga, pinga ! Pinga, panga !
Lo sonièr entendèt aquel trabalh, vitament se’n va a la glèisa, qu’èra en trenh de rebu(g)ar un bartàs a costat del cementèri, aquí.
E se’n va a la glèisa ambe lo rebuc. Te vegèt aquela bèstia que pindolava a la campana. Al moment que passa, i me fot un còp de rebuc, li còpa la coeta.
E alèra lo rainald èra defòra qu’esperava, i di(gu)èt :
“Rainald, rainald ! Me’n as facha una ! Te manjarai ! Finta-me cossí soi ! Ai pas de coeta ! Ai pas de coeta, que soi malurós ! Ai pas de coeta !
– Di(g)as pas res, te’n farem far far una coeta. Veses aval, i a de femnas que fialan la cambe, anam aval e te faràn una coeta.”
Los tipes parton aval, pardí, e lo rainald lor di(gu)èt :
“Lo lop a perdut la coeta, cal que li’n fa(gu)èssetz una.
– E ben, li anam far una.”
Èran ambe d’estopas, t’entortilhèron un airal, i fa(gu)èron coma po(gu)èron e i fa(gu)èron una coeta.
Alèra lo lop, al cap d’un moment, di(gu)èt :
“Mès finta, rainald, cossí soi ! La coeta que m'an facha ! Comprenes que me’n pòdi pas tornar coma aquò. Aqueste còp te vau manjar !
– Me manges pas, colhon ! Finta, i a aquela barta que crama, aval, i passaràs, veiràs. Aquela coeta, aquò se rabastinarà, paure, auràs una coeta supèrba !”
E ben. Davalan a costat d’aquela barta que cramava, i passa la coeta mès que, figura-te, dins un res la coeta cramèt amai un tròç de la borra !
Aquí o prenguèt pas per rire… Aquí di(gu)èt :
“Aqueste còp te vau manjar !
– E ben, se me vòls manjar, manja-me macassiu ! Manja-me !”
Et allez !Parti(gu)èron a la corsa.
Alèra juste… Lo rainald agèt juste lo temps de se claure dins lo terrièr, l’autre sia(gu)èt aquí e i fot la pata sus la siá, sus aquela del rainald.
Alèra lo rainald, quand se vegèt pres, aquí di(gu)èt :
“A ! Creses de téner la patòta, tenes pas qu’una raiçòta !”
Lacha aquela pata per atrapar la raice. Mès que, d’aquel temps, lo tipe se clau(gu)èt dins lo daquòs e sai pas cossí fa(gu)èt lo lop, sai pas cossí s’arrenguèt apèi. »
E alèra un bon jorn, lo rainald li di(gu)èt :
“Di(g)a, te vòli prene a un airal que veiràs que farem un sadol de mèl.”
E ben. Lo lop èra pas tròp intelligent, lo paure bogre, l’autre li'n fasiá totjorn de pel darrèr, di(gu)èt :
“E ben mès vau venir !”
Bien, se’n van.
Alèra i aviá lo sacristenh, aviá metut un bornhon dins la glèisa, dins la sacrestia. E i aviá juste l’airal per passar, vesètz, la pòrta èra traucada, i aviá juste l’airal per passar.
Alèra dintrèron aquí, pardí, e lo lop el que i aviá un moment qu’aviá pas manjat res, lo trobava bon aquel mèl, ne fotèt un conflal, ne fotèt un conflal a ne petar presque.
E lo rainald se mesfisava, di(gu)èt :
“Te cal pas tròp manjar perque i a juste aquel trauc per passar e se ne mangi tròp passarai pas.”
E quand agèron finit, pardí, di(g)a, se'n anèron.
Lo rainald passèt mès que l’autre po(gu)èt pas passar.
E alèra i di(gu)èt :
“A… rainald, rainald ! Te manjarai ! Te manjarai ! Ara pòdi pas sortir mès te manjarai !
– Me manges pas, te vau delivrar, vas veire.”
Te li di(gu)èt :
“Trapa la còrda de la campana e veiràs que lo sonièr te vendrà sonar e delivrar en mème temps.”
Manca pas. Lo tipe se fot a la còrda e : Pinga, pinga ! Pinga, panga !
Lo sonièr entendèt aquel trabalh, vitament se’n va a la glèisa, qu’èra en trenh de rebu(g)ar un bartàs a costat del cementèri, aquí.
E se’n va a la glèisa ambe lo rebuc. Te vegèt aquela bèstia que pindolava a la campana. Al moment que passa, i me fot un còp de rebuc, li còpa la coeta.
E alèra lo rainald èra defòra qu’esperava, i di(gu)èt :
“Rainald, rainald ! Me’n as facha una ! Te manjarai ! Finta-me cossí soi ! Ai pas de coeta ! Ai pas de coeta, que soi malurós ! Ai pas de coeta !
– Di(g)as pas res, te’n farem far far una coeta. Veses aval, i a de femnas que fialan la cambe, anam aval e te faràn una coeta.”
Los tipes parton aval, pardí, e lo rainald lor di(gu)èt :
“Lo lop a perdut la coeta, cal que li’n fa(gu)èssetz una.
– E ben, li anam far una.”
Èran ambe d’estopas, t’entortilhèron un airal, i fa(gu)èron coma po(gu)èron e i fa(gu)èron una coeta.
Alèra lo lop, al cap d’un moment, di(gu)èt :
“Mès finta, rainald, cossí soi ! La coeta que m'an facha ! Comprenes que me’n pòdi pas tornar coma aquò. Aqueste còp te vau manjar !
– Me manges pas, colhon ! Finta, i a aquela barta que crama, aval, i passaràs, veiràs. Aquela coeta, aquò se rabastinarà, paure, auràs una coeta supèrba !”
E ben. Davalan a costat d’aquela barta que cramava, i passa la coeta mès que, figura-te, dins un res la coeta cramèt amai un tròç de la borra !
Aquí o prenguèt pas per rire… Aquí di(gu)èt :
“Aqueste còp te vau manjar !
– E ben, se me vòls manjar, manja-me macassiu ! Manja-me !”
Et allez !Parti(gu)èron a la corsa.
Alèra juste… Lo rainald agèt juste lo temps de se claure dins lo terrièr, l’autre sia(gu)èt aquí e i fot la pata sus la siá, sus aquela del rainald.
Alèra lo rainald, quand se vegèt pres, aquí di(gu)èt :
“A ! Creses de téner la patòta, tenes pas qu’una raiçòta !”
Lacha aquela pata per atrapar la raice. Mès que, d’aquel temps, lo tipe se clau(gu)èt dins lo daquòs e sai pas cossí fa(gu)èt lo lop, sai pas cossí s’arrenguèt apèi. »
Pas de traduction pour le moment.
© Tous droits réservés Institut occitan de l'Aveyron
Localisation
Vous aimerez aussi...
En cours de chargement...