Les bornhons
Introduction
Près de la maison, à l’abri d’un mur, se trouvaient les ruches (bornhons) qui fournissaient le miel (mèl, mèu) pour sucrer et soigner ainsi que la cire (cera) pour les chandelles (candelas). Les ruches étaient en paille.
Capturer un essaim (issam) n'était pas chose facile, mais il existait des techniques qui fonctionnaient. Pour le faire poser, on faisait du bruit avec des objets métalliques et on prononçait une formule : “Pausa bèla !”
La maison Malet de Laguiole collectait la cire.
Ethnotexte
Denise GIZARD
née Solladié en 1925 à Vernholes de Sainte-Geneviève.
Transcription
Occitan
Français
« Tiràvem la cira dels bornhons quand amassàvem lo mèu, que tiràvem las brescas, e la donàvem a Malet de Laguiòla, que aviá una usina. Fasián las candelas. Madama Malet èra sortida d’Orlhaguet, aicí.
Quand vesiam que començavan de sortir, vistament anàvem a l’ostau per cercar una vièlha padena e un culhièr. Tustàvem sus la padena per las far pausar e disiam :
“Pausa bèla, pausa bèla…”
N’aviam pertot e, tot en un còp, s’amassavan sus un bocin de fauvièira, sus un pomièr, sus un ginèst. Aquí, anàvem a l’ostau per far un siròp ambe de sucre e de vin. Aprèssa, partiam a l’escorsa, anàvem a l’òrt cercar una ponhada d’amorièr per fretar la palhassa. Un còp que la palhassa èra bien fretada, anàvem metre aquò sus l’issam. Montavan totas souetas.
Quand fasiá tròp cald, preniam lo paraplèja e anàvem far d’ombra ambe lo paraplèja. Lo ser, quand tot aquò èra dintrat, amassàvem aquò e pausàvem aquò sul sièti, metiam la capelina de palha dessús per acaptar la palhassa e aquí aviam un bornhon.
Amb un culhièr e una vièlha padena, tustàvem e las fasiam pausar atau. Disiam : “Pausa bèla !”
Quand amassàvem l’issam, vistament anàvem cercar la palhassa, anàvem a l’òrt cercar una ponhada d’amorièr e fasiam un siròp ambe de sucre e de vin. Metiam aquò per la palhassa e las fasiam montar dins la palhassa atau. Montavan totas souetas. »
Quand vesiam que començavan de sortir, vistament anàvem a l’ostau per cercar una vièlha padena e un culhièr. Tustàvem sus la padena per las far pausar e disiam :
“Pausa bèla, pausa bèla…”
N’aviam pertot e, tot en un còp, s’amassavan sus un bocin de fauvièira, sus un pomièr, sus un ginèst. Aquí, anàvem a l’ostau per far un siròp ambe de sucre e de vin. Aprèssa, partiam a l’escorsa, anàvem a l’òrt cercar una ponhada d’amorièr per fretar la palhassa. Un còp que la palhassa èra bien fretada, anàvem metre aquò sus l’issam. Montavan totas souetas.
Quand fasiá tròp cald, preniam lo paraplèja e anàvem far d’ombra ambe lo paraplèja. Lo ser, quand tot aquò èra dintrat, amassàvem aquò e pausàvem aquò sul sièti, metiam la capelina de palha dessús per acaptar la palhassa e aquí aviam un bornhon.
Amb un culhièr e una vièlha padena, tustàvem e las fasiam pausar atau. Disiam : “Pausa bèla !”
Quand amassàvem l’issam, vistament anàvem cercar la palhassa, anàvem a l’òrt cercar una ponhada d’amorièr e fasiam un siròp ambe de sucre e de vin. Metiam aquò per la palhassa e las fasiam montar dins la palhassa atau. Montavan totas souetas. »
Pas de traduction pour le moment.
© Tous droits réservés Institut occitan de l'Aveyron
Localisation
Vous aimerez aussi...
En cours de chargement...