Las fièiras de Lacalm
Introduction
La plupart des bourgs et des villages de la Viadène avaient une ou plusieurs foires dans l’année.
On venait de loin aux foires de Lacalm, Sainte-Geneviève, Alpuech…
La foire du 29 août à Lacalm était très importante.
En plus du marché normal, il se tenait à Lacalm un marché des bœufs dits liquides.
Certains se spécialisaient dans le métier de butaire ou tocador consistant à mener, à pied, les troupeaux des marchands de bestiaux. Quand les distances étaient grandes, ce travail était assuré par des cavalièrs.
Ethnotexte
André VALADIER
né en 1933 à La Terrisse.
Transcription
Occitan
Français
« La fièira la pus fòrta pels buòus d’Aubrac qu’èran venduts quand avián dalhat, fenat, quand avián trabalhat, aquela fièira se teniá lo 29 d’a(g)ost a Lacalm.
Les crompaires venián de tota la França. Venián del costat de Bordèus, venián devàs París, aquelses que fasián de betarabas. Me rapèle que disián que caliá de buòus solides que podián marchar per de tèrras que tenián pas bien. S’emmolencavan mès se'n sortián. Les buòus d’aicí que èran estats, tot l’estiu, dins las motas de fen, avián l’abituda de marchar sus un endrech que s’enfonçava, que s’emmolencava. Les buòus començavan la mota al ras de la postada, lo fen montava regulièirament e les buòus montavan totjorn sul fen. Aquò’s per aquò qu’avián remarcat que aquelses buòus, quand èran amont dins aquelas tèrras pri(g)ondas, de s’enfonçar jusca mièjas-cambas o jusc’al ventre, aquò les arrestava pas.
A Lacalm, i aviá lo mercat dels buòus liquides, les apelavan coma aquò. Quand podián trabalhar, èran liquides. Agachavan las cambas, agachavan las banas e, se tot anava bien, podián partir per trabalhar. Aquelses que podián pas trabalhar partián per la mòrt. Aquí, disián qu’èran pas liquides, qu’avián las moletas o les escargòls.
Qualques còps, lo mercat s’acabava ambe lo jo. Quand arribavan pas a far la pacha, que ne demorava pas gaire, disián :
“Me donaràs lo jo !”
Aquò discutava un moment mès, qualques còps, li donavan lo jo, que aicí les jonièrs fasián les jos sus mesura.
Les buòus partián a pè. Me rapèle, les sers de fièira, totes aquelses buòus atropelats. Aquelses que partián per la mòrt partián a pè atanben. Les atropelavan al pè de las montanhas, traversavan las montanhas amont devàs Lasbinals e partián als abattoirs de Nimes a pè.
Me rapèle, o ai vist un còp o dos, aquelses buòus farrats que farrejavan, que farrassejavan, pels caminses pavats. Aquò fasiá un bruch que l’òm coneis pas pus ara. Lo fuòc se vesiá pels pès, per las dralhas pavadas.
Lo 29 d’a(g)ost, normalament, tot lo monde aviá acabat de fenar mès, quand l’annada èra estada un pauc pluèjada, sabe que les que devián vendre les buòus èran pas contents, disián :
“Poirem pas vendre les buòus !”
De mancar la fièira del 29 d’a(g)ost, aquò èra una catastròfa. Se tornava pas trobar la mèma. »
Les crompaires venián de tota la França. Venián del costat de Bordèus, venián devàs París, aquelses que fasián de betarabas. Me rapèle que disián que caliá de buòus solides que podián marchar per de tèrras que tenián pas bien. S’emmolencavan mès se'n sortián. Les buòus d’aicí que èran estats, tot l’estiu, dins las motas de fen, avián l’abituda de marchar sus un endrech que s’enfonçava, que s’emmolencava. Les buòus començavan la mota al ras de la postada, lo fen montava regulièirament e les buòus montavan totjorn sul fen. Aquò’s per aquò qu’avián remarcat que aquelses buòus, quand èran amont dins aquelas tèrras pri(g)ondas, de s’enfonçar jusca mièjas-cambas o jusc’al ventre, aquò les arrestava pas.
A Lacalm, i aviá lo mercat dels buòus liquides, les apelavan coma aquò. Quand podián trabalhar, èran liquides. Agachavan las cambas, agachavan las banas e, se tot anava bien, podián partir per trabalhar. Aquelses que podián pas trabalhar partián per la mòrt. Aquí, disián qu’èran pas liquides, qu’avián las moletas o les escargòls.
Qualques còps, lo mercat s’acabava ambe lo jo. Quand arribavan pas a far la pacha, que ne demorava pas gaire, disián :
“Me donaràs lo jo !”
Aquò discutava un moment mès, qualques còps, li donavan lo jo, que aicí les jonièrs fasián les jos sus mesura.
Les buòus partián a pè. Me rapèle, les sers de fièira, totes aquelses buòus atropelats. Aquelses que partián per la mòrt partián a pè atanben. Les atropelavan al pè de las montanhas, traversavan las montanhas amont devàs Lasbinals e partián als abattoirs de Nimes a pè.
Me rapèle, o ai vist un còp o dos, aquelses buòus farrats que farrejavan, que farrassejavan, pels caminses pavats. Aquò fasiá un bruch que l’òm coneis pas pus ara. Lo fuòc se vesiá pels pès, per las dralhas pavadas.
Lo 29 d’a(g)ost, normalament, tot lo monde aviá acabat de fenar mès, quand l’annada èra estada un pauc pluèjada, sabe que les que devián vendre les buòus èran pas contents, disián :
“Poirem pas vendre les buòus !”
De mancar la fièira del 29 d’a(g)ost, aquò èra una catastròfa. Se tornava pas trobar la mèma. »
Pas de traduction pour le moment.
© Tous droits réservés Institut occitan de l'Aveyron
Localisation
Vous aimerez aussi...
En cours de chargement...