Antoine Mercadier, barricaire
Collecté en 1988 par IOA Sur les Communes de Coubisou, Espalion, Estaing, St-Côme-d'Olt, St-Geniez-d'Olt, Ste-Eulalie-d'Olt Voir sur la carte
Introduction
Antoine Mercadier, comme beaucoup de ribièiròls, a été un pluri-actif, à la fois paysan, ouvrier et artisan.
Comme barricaire, il desservit la vallée d’Olt jusqu’à Estaing, adaptant sa production aux habitudes de ses clients.
Il produisit également de nombreux ustensiles pour les usages domestiques de la clientèle locale et des auges pour les brebis du causse.
À la fin des années 1980, malgré son grand âge, il fabriquait encore des objets traditionnels pour son plaisir et celui des amateurs ou des touristes.
Ethnotexte
Transcription
Occitan
Français
« Los utisses que me servisse lo mai aquò's de rabòts, de varlòpas, de cotèls-paradors, de planas, d'erminetas…
Fasiái pas que de tonelariá pièi aviái un cantonet de ben, tres o quatre pèças, teniái un parelh de vacas ambe mon pèra.
Pièi trabalhère un briu a l’usina coma tonelièr, pendent vint ans. La demontèron en 49. Ère lo dernièr obrièr a i trabalhar per montar las tinas e tot. Fasián quatre mèstres de diamèstre e quatre mèstres d’alçada. Las aviái fachas amb un altre tonelièr que èra a Sent-Genièis, Rigal. Cada quinze jorns, ne fasiam una, tota a braç, ambe de platèus de pin, de sapin de sèt d'espessor. Lo castanhièr auriá pas po(g)ut far. Per trobar de madrièrs de quatre mèstres de longor e que fa(gu)èsson au mens totjorn dòtz-a-uèch de large… Mès en pin duravan un briu. Se caufavan pas. Las fasiam bombar ambe los ceucles, en sarrent.
Devàs Estanh, tot aquò d’aquí, ambe ma voetura anave livrar... Aviái un merchand de vin que me portava las barricas a petaçar. Pièi, i aviá una bona clientèla a Sent-Cosme, una altra a Espaliu, Estanh, Cobison…
Ai faches de cubets per Cobison, coma aquò. Tenián uèch cents, nòu cents litres. Los metián sul carri per vendemiar.
La barricas fasián dos cent trenta cinc, dos cent quaranta e aquò variava d'un litre o dos suivant l'espessor del boès. I aviá las de cent vint atanben e las de soassanta litres atanben. Aquò èra d’obrièrs que las me comandavan per crompar lo vin ches lo merchand de vin. Totes avián dos barricons, los qu’avián pas de vinha. Del temps que ne bevián un, l’altre se repausava, de barricons de soassanta litres.
I aviá de barquets, atanben. Las femnas avián pas de machinas a lavar alara dins totes los ostals i aviá dos badinhons, dos barquets : un per la granda lessiva e un per la pichòta lessiva o per desbarbolhar los enfants. Un barquet, quand aviá fach dètz ans, aquò èra tot.
De còps, avián de fedas e las fasián biure dins de barquets, pels causses. Venián pas vièlhs los barquets, aicí. Los fotián sul fems e èran vite poirits, dins dos ans… Podián pas faire altrament, que donavan de tortèus a las fedas per avure un pauc mai de lach e, se avián fach aquò dins de ciment, las fedas se serián copat las dents de davans, ambe lo boès aquò èra pas tan brutal coma dins lo ciment. »
Fasiái pas que de tonelariá pièi aviái un cantonet de ben, tres o quatre pèças, teniái un parelh de vacas ambe mon pèra.
Pièi trabalhère un briu a l’usina coma tonelièr, pendent vint ans. La demontèron en 49. Ère lo dernièr obrièr a i trabalhar per montar las tinas e tot. Fasián quatre mèstres de diamèstre e quatre mèstres d’alçada. Las aviái fachas amb un altre tonelièr que èra a Sent-Genièis, Rigal. Cada quinze jorns, ne fasiam una, tota a braç, ambe de platèus de pin, de sapin de sèt d'espessor. Lo castanhièr auriá pas po(g)ut far. Per trobar de madrièrs de quatre mèstres de longor e que fa(gu)èsson au mens totjorn dòtz-a-uèch de large… Mès en pin duravan un briu. Se caufavan pas. Las fasiam bombar ambe los ceucles, en sarrent.
Devàs Estanh, tot aquò d’aquí, ambe ma voetura anave livrar... Aviái un merchand de vin que me portava las barricas a petaçar. Pièi, i aviá una bona clientèla a Sent-Cosme, una altra a Espaliu, Estanh, Cobison…
Ai faches de cubets per Cobison, coma aquò. Tenián uèch cents, nòu cents litres. Los metián sul carri per vendemiar.
La barricas fasián dos cent trenta cinc, dos cent quaranta e aquò variava d'un litre o dos suivant l'espessor del boès. I aviá las de cent vint atanben e las de soassanta litres atanben. Aquò èra d’obrièrs que las me comandavan per crompar lo vin ches lo merchand de vin. Totes avián dos barricons, los qu’avián pas de vinha. Del temps que ne bevián un, l’altre se repausava, de barricons de soassanta litres.
I aviá de barquets, atanben. Las femnas avián pas de machinas a lavar alara dins totes los ostals i aviá dos badinhons, dos barquets : un per la granda lessiva e un per la pichòta lessiva o per desbarbolhar los enfants. Un barquet, quand aviá fach dètz ans, aquò èra tot.
De còps, avián de fedas e las fasián biure dins de barquets, pels causses. Venián pas vièlhs los barquets, aicí. Los fotián sul fems e èran vite poirits, dins dos ans… Podián pas faire altrament, que donavan de tortèus a las fedas per avure un pauc mai de lach e, se avián fach aquò dins de ciment, las fedas se serián copat las dents de davans, ambe lo boès aquò èra pas tan brutal coma dins lo ciment. »
Pas de traduction pour le moment.
© Tous droits réservés Institut occitan de l'Aveyron
Localisation
Vous aimerez aussi...
En cours de chargement...