Lo talhur de Frons
Introduction
Il y avait toutes sortes de petits métiers sédentaires ou ambulants comme le cordonnier appelé sudre ou pegòt, l’esclopièr (sabotier), lo jotièr (jougtier), lo barricaire (tonnelier), l’estamaire (étameur), l’amolaire, ganha-petit ou agusaire (rémouleur), le tailleur appelé sartre, lo cadièiraire (fabricant de chaises), lo candelaire (fabricant de chandelles), lo matalassièr ou matalassaire (fabricant de matelas), lo pelharòt ou pelhaire (chiffonnier)…
A Frons, la famille Panis a exercé le métier de tailleur pendant trois générations.
Ethnotexte
Casimir PANIS
né en 1913 à Frons de Camjac.
Transcription
Occitan
Français
« Mon pèra èra nascut en 1861.
Totes los talhurs dels environs avián aprés chas nautres.
Aviái un fraire que lo fasiá e moriguèt.
E pièi aquò èra pas complicat coma duèi, lo mestièr de talhur. Fasián pas que de gilets e de cauças, e de vèstas de temps en temps.
Metián d'estòfa que se fasiá dins lo país, de drap espés, de lana de fedas. Lo darnièr que i avètz avut aquò es Catussa de Vilacomtal.
Ieu, a l'epòca, e mème del temps de mon pèra, aviam la maison a Rodés, los que son aquí dins la rue du Bal. N'aviam quatre o cinc que passavan e nos vendián aquò.
A dètz ans, sabiái cóser. Ma mèra fasiá las camisas e las blòdas.
Las tengudas, dins lo país, aquò èra las blòdas pels òmes e pièi lo talhur fasiá lo gilet e las cauças.
Fasiam ambe de Rouen qu'apelavan o alara la famusa tela crua, de tela de fial. La tela dels lençòls se fasiá dins lo país mès lo fornissur de Rodés la vendiá. En francés, aquò èra la toile Vilette. Aquò èra un bocin sul blu tandis que lo Rouen èra negre, tot a fèt negre.
Lo paure pèra anava trabalhar per d'ostals. Partissiá cada matin, aviá un garçon o dos, o mai, de còps tres, e partissián dins los ostals. Prenián lo fèr per repassar, lo carrèu que s'apelava, que fasiá sièis o sèt quilòs… Lo fasián caufar dins la cosina que èran e pièi se'n servissián coma aquò e lo monde lor fasián far lo trabalh sus plaça.
M'aviá contat tanben qu'un collèga que fasiá coma aquò, anava trabalhar defòra atanben, un jorn, traversava un prat que lo monde afenavan, aquò èra la sason del fen, i deviá far un trabalh a-n-aquel òme e jamai lo li fasiá pas.
Alara :
“Di(g)a-me, las me vòls pas far, aquelas cauças ?
– A… mès… me'n soveni pas mai, figura-te ! Vau agachar.”
Alara aviá totjorn un baluchon ambe de doblura o de còps de petaces, d'estòfa o de cotin que fasián, a l'epòca, qu'èra en coton. Agachèt, n'agèt un copon, s'installèron pel prat ambe son garçon e lo fa(gu)èron sul còp.
Fasián far un costume per se maridar mès, amb aquel costume, los enterravan. L'estrenavan pas que un còp per Pascas e agèron pièi la blòda. Encara dabans la guèrra n'i aviá aicí, de tipes que portavan la blòda.
Ai ajut vist un còp — e èra del temps del paure pèra e benlèu aviái dotze o quinze ans — un jove que s'èra vengut far far totjorn parelh sas cauças e son gilet e lo paguèt, lo paure pèra, ambe d'escuts.
E pièi d'aquí anèri far quatre ans defòra, a La Barraca e a Carcenac, ambe de talhurs. »
Totes los talhurs dels environs avián aprés chas nautres.
Aviái un fraire que lo fasiá e moriguèt.
E pièi aquò èra pas complicat coma duèi, lo mestièr de talhur. Fasián pas que de gilets e de cauças, e de vèstas de temps en temps.
Metián d'estòfa que se fasiá dins lo país, de drap espés, de lana de fedas. Lo darnièr que i avètz avut aquò es Catussa de Vilacomtal.
Ieu, a l'epòca, e mème del temps de mon pèra, aviam la maison a Rodés, los que son aquí dins la rue du Bal. N'aviam quatre o cinc que passavan e nos vendián aquò.
A dètz ans, sabiái cóser. Ma mèra fasiá las camisas e las blòdas.
Las tengudas, dins lo país, aquò èra las blòdas pels òmes e pièi lo talhur fasiá lo gilet e las cauças.
Fasiam ambe de Rouen qu'apelavan o alara la famusa tela crua, de tela de fial. La tela dels lençòls se fasiá dins lo país mès lo fornissur de Rodés la vendiá. En francés, aquò èra la toile Vilette. Aquò èra un bocin sul blu tandis que lo Rouen èra negre, tot a fèt negre.
Lo paure pèra anava trabalhar per d'ostals. Partissiá cada matin, aviá un garçon o dos, o mai, de còps tres, e partissián dins los ostals. Prenián lo fèr per repassar, lo carrèu que s'apelava, que fasiá sièis o sèt quilòs… Lo fasián caufar dins la cosina que èran e pièi se'n servissián coma aquò e lo monde lor fasián far lo trabalh sus plaça.
M'aviá contat tanben qu'un collèga que fasiá coma aquò, anava trabalhar defòra atanben, un jorn, traversava un prat que lo monde afenavan, aquò èra la sason del fen, i deviá far un trabalh a-n-aquel òme e jamai lo li fasiá pas.
Alara :
“Di(g)a-me, las me vòls pas far, aquelas cauças ?
– A… mès… me'n soveni pas mai, figura-te ! Vau agachar.”
Alara aviá totjorn un baluchon ambe de doblura o de còps de petaces, d'estòfa o de cotin que fasián, a l'epòca, qu'èra en coton. Agachèt, n'agèt un copon, s'installèron pel prat ambe son garçon e lo fa(gu)èron sul còp.
Fasián far un costume per se maridar mès, amb aquel costume, los enterravan. L'estrenavan pas que un còp per Pascas e agèron pièi la blòda. Encara dabans la guèrra n'i aviá aicí, de tipes que portavan la blòda.
Ai ajut vist un còp — e èra del temps del paure pèra e benlèu aviái dotze o quinze ans — un jove que s'èra vengut far far totjorn parelh sas cauças e son gilet e lo paguèt, lo paure pèra, ambe d'escuts.
E pièi d'aquí anèri far quatre ans defòra, a La Barraca e a Carcenac, ambe de talhurs. »
Pas de traduction pour le moment.
© Tous droits réservés Institut occitan de l'Aveyron
Localisation
Vous aimerez aussi...
En cours de chargement...