Lo camin de fèr

« Lo papeta venguèt afermar La Barraca de Merlin dabans lo camin de fèr en soassanta-uèch [1868]. 
Aquel òme aquí fasiá ben aubèrja mès trabalhava pas gaire perque las voeturas que venián de Tarn venián virar aquí per anar a Rodés, anavan a Naucèla, Sauvatèrra, Gramont e montavan a La Barraca, amont.
E mon grand-pèra agèt l’idèia de crear un servici de transpòrt en comun e crompèt una diligéncia.
Cada matin, partissiá a Rodés e sièis oras e tornava lo ser. 
Los de Tauriac, los de Sent-Just, los de Camjac, caliá qu’anèsson passar a Sauvatèrra per anar a Rodés e aquí èra dirèct. 
Crompèt una autra voetura per far lo messatgièr d’Albi a Rodés. A-z-Albi, portava de pastas a Rodés e d’a Rodés davalava de fromatges de Laguiòla e de cabecons de Gramat. 
Fasiá lo vai-e-vèni sabi pas quantes de còps. 
Aquò marchèt duscas en 1902, a l’inauguracion del camin de fèr. Se fa(gu)èt a Rancilhac e joguèron La Carmanhòla.
Es aquí, a-n-aquel moment, en dòtz-a-nòu cent dos que mon grand-pèra s’es roïnat. Lo camin de fèr èra lo progrès e el, de tot un mes, portèt un vedèl a la fièira de Rodés que, embarrat dins aquela diligéncia, copèt totas las vitras. Fotèron aquela caissa en polalhièr e, l’autra, la vendèron a un de Sent-Sarnin que fasiá lo corrièr de Sent-Sarnin a-z-Albi.
Alara aicí se metèron a crompar lo boès de castanhièr e a far venir de cauç de Carmauç, de cauç agricòla. Alara, los castanhièrs, ne fasián d’asclas e los metián aquí darrèr, e anavan far cargar las carretas suls vagons per la cauç. Los païsans venián ambe las carretas e, quand avián pesat lo boès, anavan cargar suls vagons, la cauç.
Se metèron a far la frucha tanben. I aviá de pomièrs aicí, i aviá la reineta, la morre de lèbre e la canina d’estròta. Un merchand de Lacauna aviá aprés a mos parents l’embalatge de las pomas, de castanhas tanben, amai de noses, i aviá de tot. Menavan aquò ambe de carris mès valiá mai encaissar aquò sus plaça. »