Toèna malaute

« Aquò es estat viscut e aquò pòt arribar a qual que siaga. Aquò m'arribariá a-z-ieu parelhament, benlèu mème pel moment. Per legir un afaire de medecina, una ordonença, tot lo monde la pòt pas legir…
Aquò èra un jorn l'eleccion, en 50 o 51, que Toèna [Niel de Verlaguet] davalet de Casalets per votar.
Anèrem al despolhament mès aurián fach sens naltres, e i aviá Toèna. Te bu(gu)èrem un còp e tornèrem montar a mièjanuèch benlèu.
Ieu di(gu)ère a Toèna :
“Dintratz, Toèna, volètz pas partir a Casalets ara ?”
Lo vesin [Cap-Ponchut] li di(gu)èt :
“Vèni, Toèna, ambe ieu, biurem un còp.”
I anèrem totes, bu(gu)èrem un còp e anèrem al lièch.
Mès que mon Toèna, puta, pas puslèu al lièch… malaute.
Se lèva per pissar, dos, tres còps. Aquò durèt un moment.
L'altre, lo vesin, li di(gu)èt :
“Mès puta, de qué sanas ? Auràs pas lèu acabat ?
– Pòde pas pissar, li di(gu)èt, comprenes…
– Brandís-lo, vai, que pissarà ben, sai que ! As pas qu'a lo brandir !
– Lo bandisse ben mès vòl pas pissar.
– E ben ara sèm polit !”
Aquò durèt atal jusc'al matin.
Tot en un còp lo vesin venguèt e me di(gu)èt :
“Aquò's pas aquò mès i a Toèna que vòl pas far amont… Es malaute.
– E de qué a ?
– Pòt pas pissar…
– De qué vòls que t'i fague ? Soi pas medecin ! I a pas qu'a anar telefonar al medecin.”
Ambe la bicicleta, davalère a Verlac per telefonar al medecin.
Montèt, sai pas s'aquò èra Sabatièr o qu'èra aquel… Aquò èra pas Airinhac.
Arribèt e lo sondèt.
Li di(gu)èt :
“C'est la prostate, c'est peut-être pas grave mais, écoutez M. Niel, de toute façon, peut-être qu'il vous faudra partir…
– Mès que ieu me cal anar a Casalets amont ! Ai mai a far !”
Aquò se passèt atal.
Alara li di(gu)èt :
“Il faut des remèdes.”
Toèna di(gu)èt al vesin :
“Los te cal m'anar quèrre, tu.”
Li prestère la bicicleta.
L'altre t'arriba amb aquelses remèdis mès coma auriái fach ieu.
“De qué t'a balhat lo medecin aval ?
– I a de bombons… Sai pas de que m'a dich… I as una fuèlha, aquí.”
Totes incapables de la legir, pardí…
“E ben alara, balha-me un bombon.”
L'altre t'atapa un supositoèra e lo li desplèga.
“Manja-lo, se(g)urament que te farà ben !”
L'altre lo mangèt.
“Puta, aquò's pas bon, quand mème, mèrda ! A puta ! Balha-me un pauc d'ai(g)a ! E aquò altre ?
– Aquò altre, ieu ne sabe pas res… Vau anar quèrre la vesina e o te legirà, aquel afaire.”
La vesina, pardí, legi(gu)èt l'ordonença :
“De gotas, de suita, e un supositoèra.
– Mès n'ai manjat un !
– Mès o vos cal pas manjar, lo cal prene per darrès !
– A ben l'altre pòrc que lo m'a fach manjar ! Atanben èra pas bon !”
Ne prenguèt un per darrès e l'altre per davant mès que fa(gu)èt pas, pissèt pas. Calguèt que parti(gu)èsse a Rodés. »